EnglishĐầu tư thành công từ triết lý Shu-Ha-Ri
| Date: 09/08/2025 | 76 Views | Kiến Thức Thị Trường Chứng Khoán |
📝 Đầu tư thành công từ triết lý Shu-Ha-Ri
“Bạn không cần phải giỏi ngay từ đầu. Chỉ cần bạn không bỏ cuộc sớm hơn cần thiết.”
Có người cho rằng đầu tư chứng khoán là một bộ môn khoa học, cũng có người cho rằng chúng không thực sự khoa học. TradeVietstock cho rằng bản chất chứng khoán là một bộ môn khoa học nghệ thuật. Sở dĩ chúng là một bộ môn khoa học bởi tính xác suất của chúng, mọi sự kiện xảy ra trên thị trường thường lặp lại ở một hình hài giống hoặc khác. Và chúng khá nghệ thuật bởi tính phá cách, tính cảm xúc của thị trường. Bởi thị trường được hình thành dựa trên một xã hội thu nhỏ, rất đa dạng, rất cảm xúc,… và rất con người!
Hôm nay, TradeVietstock mời quý anh chị khám phá một triết lý võ đạo thú vị nhưng lại ứng dụng sâu sắc trong đầu tư – Shu-Ha-Ri. Chúng ta sẽ cùng bóc tách ý nghĩa từng giai đoạn Shu-Ha-Ri, kèm những ví dụ minh họa sống động, và tìm hiểu cách vận dụng triết lý này để nâng cấp tư duy đầu tư của mình.
1. 🥋 Shu (守) – Tuân thủ:
Ở giai đoạn đầu, nhà đầu tư giống như võ sinh mới vào trường. Thông thường sẽ được học những thứ rất cơ bản như khởi động, đòn tay, đòn chân cơ bản, các tư thế công thủ. Đối với đầu tư mới Shu chính là căn bản, như một thợ học việc mới. Họ sẽ tuân theo chỉ dẫn trong sách giáo khoa.
+ Chỉ đầu tư khi thị trường có xu hướng, được xác định bằng lý thuyết Dow. Đỉnh sau cao hơn đỉnh trước, đáy sao cao hơn đáy trước.
+ Đầu tư doanh nghiệp sản xuất có tồn kho tăng mạnh.
+ Đầu tư doanh nghiệp chia cổ tức đều đặn.
+ Đầu tư đồ thị có MA ngắn cắt lên MA dài hạn => Mua, Ngược lại thì bán
Nhà đầu tư thuộc nhóm Shu sẽ tuân thủ theo bất cứ tiêu chí nào được sách vở cho rằng là nên làm!
- Điều này có lợi và hại gì?
| Nhóm | Mô tả |
|---|---|
| Lợi thế | – Có nguyên tắc rõ ràng, ít bị thị trường “dắt mũi” – Học nhanh từ kinh nghiệm và kiến thức của người đi trước – Giảm nguy cơ thua lỗ lớn nhờ bám sát khuôn mẫu – Xây nền tảng phân tích và quản trị rủi ro vững chắc – Dễ duy trì kỷ luật trong giai đoạn đầu |
| Bất lợi | – Phụ thuộc nhiều vào “thầy” hoặc tài liệu, thiếu tư duy độc lập – Phản ứng chậm khi thị trường thay đổi bất ngờ – Ít sáng tạo trong chiến lược, bỏ lỡ cơ hội đột phá – Có thể bị “đông cứng” vì sợ sai, dẫn đến lợi nhuận thấp – Khó thích nghi khi môi trường đầu tư biến động mạnh |
“Không có chìa khóa vạn năng cho thị trường chứng khoán” ám chỉ rằng thị trường luôn luôn đổi mới, luôn luôn xoay chuyển càn khôn. Ngày hôm nay phương pháp này có lợi nhuận nhưng ngày kia lại trở nên kém hiệu quả. Nhà đầu tư vắt tay lên trán suy nghĩ hồi lâu, đó là lúc Ha xuất hiện
🌀 Ha (破) – Phá cách: Khi ta bắt đầu nghi ngờ và tự hỏi
Sau vài cú lỗ đau, ta bắt đầu không còn tin mọi thứ như trước. Những “bí kíp bất bại” sao lại toàn dẫn tới tài khoản âm? Những lời khuyên thần thánh hóa ra lại sai tù tì?
Giai đoạn Ha là lúc nhà đầu tư bắt đầu học thật sự. Không còn chạy theo số đông, không còn sợ bỏ lỡ cơ hội, mà bắt đầu tìm hiểu bản chất. Câu hỏi và sự hoài nghi sẽ bắt đầu xuất hiện. Tại sao cùng công thức đó mà kết quả lại khác nhỉ ? Hóa ra đằng sau mỗi công thức đều có lý do và bối cảnh. Việc không hiểu sâu sắc bối cảnh mà chỉ nhìn vào biểu hiện dễ dẫn đến xét đoán sai lầm.
+ Không phải giá bán thép tăng thì giá cổ phiếu thép sẽ tăng ! Cần phải phân loại rõ hơn là thép gì, trong bối cảnh vĩ mô như thế nào, tình hình bất động sản ra sao sẽ ảnh hưởng đến cầu thép. Sau đó lại phải xét thêm vòng quay tồn kho và giá quặng để đánh giá được giá vốn của công ty thép đang như thế nào ? Ước tính được gần chính xác thời điểm book lợi nhuận và giá tăng
+ không phải uptrend sẽ đều là bank chứng thép. Có thể thường nhóm ngành sẽ tăng chung với nhau, tuy nhiên việc khẳng định chỉ bằng một cái nhìn thoáng qua là chưa đủ. Nếu bối cảnh ngành thép đang tiêu cực, Trung quốc đang xả một lượng thép giá rẻ ra thị trường ảnh hưởng đến giá thép chung. Như vậy dù là uptrend, dòng tiền có thể sẽ chạy bank và chứng mạnh, nhưng thép lại trở nên lép vế cho đến khi Doanh nghiệp tháo gỡ được những khó khăn.
+ Không phải lợi nhuận đạt đỉnh lịch sử giá sẽ tiếp tục tăng. Quay lại những năm 2022 khi nhà đầu tư đu đỉnh HPG, thật dễ dàng nhận ra đâu là lúc HPG không còn lợi thế nền thấp nữa. Giá tăng không phải vì lợi nhuận đạt đỉnh, mà là vì kỳ vọng nó sẽ tiếp tục tăng! Nếu lợi nhuận đạt đỉnh và không thể tiếp tục tăng. Game over!!!
Đó chính là Ha, chúng ta không còn những mệnh đề cụt lủn nữa mà có một bối cảnh rõ ràng. Công thức không đơn thuần như vậy! Đây cũng là lúc nhà đầu tư trở nên khác biệt lẫn nhau. Vì qua mỗi sự kiện mỗi nhà đầu tư rút ra cho mình những kinh nghiệm rất riêng, tạo nên sự đa sắc của thị trường. Qua một thời gian ở Ha, sẽ tiến tới Ri
🧘 Ri (離) – Tự do: Khi ta đầu tư bằng chính bản sắc của mình
Sau khi va vấp đủ, hiểu mình đủ, nhà đầu tư bước vào trạng thái tự chủ. Không còn lệ thuộc vào tín hiệu, room phím hàng hay “góc nhìn chuyên gia”. Mình biết mình đang làm gì. Ri hiểu rằng mình đầu tư vì điều gì, và kỳ vọng gì? Rất rõ ràng, không bị phụ thuộc hay ảnh hưởng bởi tiếng ồn bên ngoài. Nếu họ kỳ vọng 20%, họ sẽ sử dụng chiến lược của 20%. Nếu họ kỳ vọng 50%, họ sẽ sử dụng chiến lược 50%. Nhà đầu tư Ri thường là người chọn khách hàng, vì ít khi họ thay đổi vì khách hàng.
📌 Ví dụ thực tế:
-
Có người chọn đầu tư giá trị như anh Trí VNDIRECT, kiên trì với VCS, TLG, MWG, nắm giữ theo chu kỳ kinh doanh – bất chấp thị trường rung lắc.
-
Có người đánh theo hành vi dòng tiền như team T+, biết chơi penny kiểu HAI – FLC – ITA là rủi ro cao nhưng kiểm soát được vị thế.
-
Hoặc như nhà đầu tư kiên nhẫn với nhóm dầu khí như GAS, BSR, OIL, hiểu đặc tính chu kỳ, hiểu doanh nghiệp không lời ngay mà phải chờ thời.
Tất cả họ đều không giống nhau. Nhưng điểm chung là: không bị lung lay bởi tiếng ồn xung quanh. Họ sống sót lâu, hiểu mình muốn gì – và chọn cách đầu tư phù hợp với bản thân.
| Cấp độ | Đặc điểm | Lợi thế | Bất lợi | Lợi nhuận tiềm năng |
|---|---|---|---|---|
| Shu (Tuân thủ) | – Học theo đúng “khuôn mẫu” của người đi trước – Dựa nhiều vào sách, khóa học, mentor – Ít tự điều chỉnh chiến lược |
– Ít mắc sai lầm lớn do bám sát nguyên tắc – Có nền tảng lý thuyết vững – Tích lũy kinh nghiệm từ thực hành an toàn |
– Thiếu sáng tạo, phản ứng chậm với biến động – Dễ phụ thuộc vào “thầy” – Chưa tối ưu hóa lợi nhuận |
~5–10%/năm (ổn định nhưng khó bứt phá) |
| Ha (Phá cách) | – Bắt đầu điều chỉnh chiến lược theo trải nghiệm cá nhân – Kết hợp nhiều phương pháp – Có góc nhìn phân tích riêng |
– Tận dụng được điểm mạnh cá nhân – Linh hoạt trước thị trường – Nắm rõ ưu/nhược điểm của nhiều chiến lược |
– Nguy cơ “thử nghiệm” sai lầm – Rủi ro cao hơn nếu đánh giá sai xu hướng – Dễ bị cuốn theo cảm xúc |
~10–20%/năm (dao động tùy kỹ năng và kỷ luật) |
| Ri (Tự do) | – Hoàn toàn làm chủ chiến lược riêng – Không phụ thuộc khuôn mẫu – Hiểu sâu về tâm lý thị trường & quản trị rủi ro |
– Tối đa hóa lợi nhuận theo phong cách cá nhân – Ra quyết định nhanh và chuẩn xác – Biết khi nào nên mạo hiểm và khi nào nên bảo toàn vốn |
– Rủi ro lớn nếu chủ quan hoặc mất kỷ luật – Có thể bị “ngủ quên” trên thành công cũ |
20%+/năm (cao nhưng biến động mạnh, yêu cầu kỷ luật thép) |
💡 Kết: Tồn tại đủ lâu để tiến hóa
Thị trường tài chính không phải nơi ai nhanh hơn là thắng. Nó là nơi ai chịu học – chịu sửa – chịu kiên nhẫn thì sẽ được đền đáp.
Triết lý Shu-Ha-Ri nhắc ta rằng:
-
Ban đầu, hãy học đúng cách.
-
Khi hiểu rồi, hãy tự làm chủ.
-
Khi làm chủ rồi, hãy đầu tư như chính con người của mình.
-
Họ thắng không phải vì may mắn, mà vì họ chưa bao giờ rời khỏi thị trường đủ lâu để bỏ lỡ bài học quan trọng.
Trade Việt Stock hy vọng rằng thông tin trong bài viết Đầu tư thành công từ triết lý Shu-Ha-Ri sẽ giúp mọi người bắt đầu hành trình đầu tư của mình một cách suôn sẻ và tự tin hơn. Chúc mọi người đầu tư x2!!!
Nếu các bạn có nhu cầu cập nhật tín hiệu giao dịch tức thì, hãy liên hệ qua Zalo hoặc Telegram.
Số điện thoại: 085 207 5972 để thảo luận chi tiết và nhận source của chỉ báo giao dịch
Trở thành khách hàng của TradeVietstock ngay hôm nay để nhận những khuyến nghị đầu tư giá trị.
Tham khảo hiệu suất đầu tư của team tại đây
Tìm hiểu kiến thức đầu tư thị trường chứng khoán và tài chính tại đây
Một số đơn vị hợp tác cùng TradeVietstock dưới đây:
App đầu tư hiện đại và thân thiện nhất mà admin tin tưởng, đi kèm nhiều ưu đãi và tính năng admin rất hài lòng
App giao dịch phổ biến hiện nay mà admin từng dùng trong thời gian dài
App giao dịch tương đối tốt
App giao dịch tập trung vào tệp khách hàng với tài sản lớn
